bizim ay

aydan aya, ayın dolanmasını izléyérdik, uşaqlarla birlikdé damın üstüné çıxıb aya baxardıq, ayda ne déyişiklik yaransaydı bizim gözümüzdén qıraxda qala bilmézdi, biz daha ınanırdıq ki bu ay tékcé bizim ayımızdır, aya élimiz çatmasaydı da, biz onu gözgüdé endirérdik, biz onuda bilirdik ki aylı, ayaz gecélérdé biz ayaz émigilin yeké hovuzlarında tora sala bilérdik, damdan dama gedib gizlicé héyétlérıné yenib ayı hovuzda yaxalardıq. ayda qaçmazdı, ancaq istéséydik onu tutaq, suda boğulankımı olardı bizdé peşmanlıyıb éli qoltuq durardik yenédén suyun üzündé ayın qurulmağın gözlérdik. ayda o zamanlar bizim üçün bir sihirli bir şey varıdı oda bu ki ay hérdén kiçilib herdén yekélérdi, herdén parçalanıb hérdén bütövléşérdi, hér néyidi biz bilmirdik heç kimsédén dé soruşmaq istémirdik, niyé ki belé düşünürdük ki ayin sırrını hec késé deméméliyik, hérdén elé bil ayın özünün qonaqları olurdu, belé ki ışıqını bizimlé qonqlarının arasında paylaşardı. né olsaydı bız darıxsaydıq da ancaq bilérdik qonaqları gedérgi dirlér, çox zamanlar da buludlar gélib ayın qabağın késérdilér. ayı bız her zaman ağ réngli görérdik, hérdén dé réngi bir az saralardı, bizdé onu doğal bilirdik niyé ki hérdén bizim dé halımız xoş olmayanda réngimiz saralardı, hérdén bir ay gecélér çıxmazdı, bizdé belé düşünérdi ki yorulub yuxlamaq istir, elé o gecélérdé bizim dé gözlérimiz görmézdi, ulduzların çoxuda görsénmézdilér, héré bir téhér gizlénib girib yatardıq, ancaq bilirdik ki qayıtmalıdırlar. ay bizinén gizlén paç oynardı, bizdé bu oyundan maraqlanardık, bilmézdik ay bu oyunu hardan oyrénib, bélké bizim uşaqlarınan oynadığımızdan öyrénmişdir.
biz ayıla xoşuduq né olurdu olsun biz aylan küséni deyildik, yanı biz istéséydik dé o bizdén küsmézdi.
ayın ay kimi qalmağı bizé hér nédén çox önémli dir, ay bézi gecélér réngi tutqun olardı, o gecélér ayla çox başbaşa qoymazdıq.
evdé boyuklér hérdén ayıla ilgilénérdilér. oda o zamanlarıdı kı ayın birinci günlüyündé idi, çalışardılar o gecélér tez dama çıxıb gözlér hér nédén öncé aya duşsun, boyuklér damda olduqda biz sevérdik ay çaya düşsün, gölé duşsun.
bir gün ayın réngi gündéki ték deyilidi,

şemiş ne demek isteyir

bu gün yaşadığımız yerlérdé geçmişdén qalan yüzlércé ésérléri görmék olur. bü ésérlérdé bir milletın geçmişini görmék olar. én zéngin ésérlérdén ki bizé gélib çatıb; dilimizdir. dildén biz özümünüzü tanıya bilérik. hér bır başqa éséri dé biz dilin diliné çevirib ala bilécéklérimizi almalıyıq. hér né bizé danışa bilér ancaq onun dilin tapmalıyıq. dildén dilé çevirméliyik.

burda dildén danışacayıq